شناخت اجتماعی و اوتیسم

به طور ساده بخواهیم بگوییم اوتیسم یک اختلال عصب شناختی است که در سه سال اول زندگی اتفاق می افتد  و دو هسته اصلی دارد. نقص در ارتباط و تعاملات اجتماعی و خزانه رفتارهای  حرکتی محدود در کودکان

وقتی از تعاملات و ارتباطات اجتماعی در کودکان اوتیسم حرف می زنیم به شناخت اجتماعی می رسیم. شناخت اجتماعی از همان بدو تولد و با ارتباط چشمی آغاز می شود

ارتباط چشمی با دیگران

نوزادی که به دنیا می آید به دنبال چشمان پرستار می گردد و ارتباط چشمی را ایجاد می کند. مدارهای مغزی به دنبال صورت و به دنبال چشم ها می گردند و به همین دلیل است که گاهی اوقات در درخت ، ابرها و .. به دنبال صورت و چشم هستید و آنها را می بینید. این امر در پستانداران نیزرخ می دهد و زمانی که گربه ها به یکدیگر نگاه می کنند و دیگری چشم خود را برمی گرداند در واقع مغلوب این ارتباط اجتماعی شده است .

در ساختار چشم ها انسان بخش سفید و سیاه کاملا از همدیگر تفکیک شده است و زمانی که انسان یک درجه چشم خود را حرکت می دهد مخاطب می تواند با شما ارتباط برقرار کند و یا تغییر جهت چشم ها گاهی اوقات باعث می شود مخاطب ما به دنبال ما این تغییر جهت چشم را انجام دهد و در بچه ها در سه ماهگی تا یک سالگی رخ می دهد.

ارتباط چشمی در بیماران مبتلا به اوتیسم

اما در بچه های مبتلا به اوتیسم این ارتباط چشمی مختل می شود، آنها ارتباط چشمی برقرار نمی کنند و یا ارتبط چشمی بسیار ضعیفی دارند و ما باید در توانبخشی شناختی از الگوهای اغراق آمیز بینایی استفاده بکنیم تا توجه آنها را جلب کنیم و آموزش ها را به آنها بدهیم و یا اینکه از اصواتی استفاده کنیم برای همین دلیل است که می گویند کار کردن با یک کودک اوتیسم باید کاملا تصویری و یا شماتیک باشد.

قسمت پیچیده شناخت اجتماعی قصد خوانی ، نیت خوانی و یا intention  ذهن مخاطب است. ما در طول روز وقتی کنار یکدیگر نشسته ایم مداما ذهن یکدیگر را می خوانیم برای مثال پدرم صبح لباس ورزشی می پوشد و من می توانم حدس بزنم که او به ورزش صبگاهی خواهد رفت و انتظار این را نداریم که به خرید نان برود. اما به هر حال من قضاوت کردم که  ممکن است صحیح یا اشتباه باشد.در بچه های اوتیسم این موضوع کاملا دچار مشکل است. فریب دادن و دروغ گفتن را نمی دانند ممکن است سوءتفاهم را درک نکنند و در درک نیازها و احساسات افراد دیگر بسیار ضعیف هستند و ممکن است که حتی محبت کردن شما به آنها باعث  آزار آنها شود و کودک اوتیسمی را مضطرب کند و چون نمی تواند این اضطراب را کنترل کند ، بسیار بی قرار می شود.

نگاه دیگران به افراد اوتیسمی

شاید در فضای مجازی تنها بخش نبوغ بیماران اوتیسم که بخش شیرین این بیماری است را دیده اید که افرادی با نبوغ بالا ریاضی می دانند و موسیقی و نقاشی را به خوبی می دانند . در طیف بچه های اوتیسم افرادی رو داریم که درمان های توانبخشی به موقع نگرفته اند و خانواده  به دلیل پرخاشگری کودک مجبور است که به سر فرد کودک خود کلاه کاسکت سر کند تا کودک به سر خود ضربه وارد نکند و ما مجبور می شویم که برخلاف سایر کشور های دنیا مرکز نگهداری کودکان اوتیسم را داشته باشیم.

آمار نشان می دهد که ۱۲% بیماران اوتیسمی می توانند به اشتغال برسند و ۳% آنها می توانند مستقل شوند. پس باید سطح آگهی در رابطه با این کودکان بالا رود تا والدین بتوانند در همن بدو تولد نشانه ها را تشخیص دهند و درمان های لازم را به موقع در کلینیک توانبخشی شناختی و یا نزد متخصصین آغاز کنند. این اتفاق در ایران به علت درصد کم آگهی دیر رخ می دهد و متاسفانه شاهد آن هستیم که برعکس کشورهای دیگر مراکز نگهداری کودکان اوتیسم در ایران بیشتر می شود.