سکته مغزی دومین بیماری شایع در جهان است و در ایران نیز به نسبت کشورهای پیشرفته شیوع بالاتری دارد. سکته مغزی ، آسیب مغزی حاد ناشی از انسداد یا پارگی رگ های مغزی است . سالانه بیش از صد هزار نفر در ایران دچار سکته مغزی می شوند ، یک چهارم این افراد زیر ۵۵ سال سن دارند.
شایع ترین اختلالات ناشی از این بیماری عبارتند از ضعف عمومی اندام ها ، مشکلات بلع و گفتار ، عدم تعادل در راه رفتن، ناتوانی در انجام کارهای روزانه، نقص میدان بینایی ، افسردگی ، تغییرات شناختی مانند مشکلات حافظه ، توجه و تمرکز و عدم توانایی برنامه ریزی و تصمیم گیری.
در کلینیک توانبخشی شناختی با بهره گیری از متخصصین مغز و اعصاب و علوم اعصاب شناختی ، کارشناس نوروسایکولوژی ، فیزیوتراپیست و کاردرمانگر ، آسیب شناس گفتار و زبان ، رواشناس بالینی ، مشاور تغذیه و مددکار اجتماعی ارزیابی و درمان جامعی جهت پوشش تمامی اختلالات پس از سکته مغزی به مراجعین محترم ارائه می دهد.
خدمات کلینیک توانبخشی شناختی سکته مغزی عبارتند از
بخش آسیب شناسی گفتار و زبان
یکی از مهم ترین مشکلات ابتدایی پس از سکته مغزی مشکل بلع و اختلالات تکلم است . در بخش مغزی مشکل در بلع و اختلالات تکلم است . در بخش گفتار درمانی به بازتوانی شناختی ، مشکلات بلع ، غذا خوردن و سخن گفتن پرداخته می شود.
بخش فیزیوتراپی
سکته مغزی باعث ضعیف شدید عضلات در اندام های یک طرف بدن و در نتیجه اختلال در توانی حرکت و حفظ تعادل می شود . در بخش فیزیوتراپی با رهره گیری از امکانات درمانی پیشرفته به تسریع بهبودی در این زمینه کمک می شود .
تحریک مغناطیسی مغز(TMS)
این تکنیک عملکرد حرکتی بیمار را به طور چشمگیری بهبود می بخشد و همچنین می توان در بهبود افسردگی و مشکلات شناختی از TMS استفاده نمود.
بخش کاردرمانی
پس از بازگشت حدودی قدرت عضلات در فیزیوتراپی ، در بخش کاردرمانی به بازآموزی عملکرد هدفمند ، هماهنگی چشم و دست ، برگرداندن مهارت های مورد نیاز برای انجام وظایف روزمره زندگی ، بازگرداندن حس از دست رفته در اندام های مبتلا و در توانبخشی حرفه ای پرداخته می شود
ترکیب تحریک الکتریکی مغز TDCS با تمرینات کاردرمانی و فیزیوتراپی بسیار مفید خواهد بود و در کلینیک توانبخشی شناختی از به روز ترین پروتکل های دنیا بهره خواهیم گرفت. همچنین از سیستم واقعیت مجازی در بازگرداندن عملکرد هدفمند اندام فوقانی و ازفایش استقلال در فعالیت های روزانه بسیار موثر است .
بخش توانبخشی شناختی
یکی از اختلالات سشایع در بیماران سکته مغزی که ممکن است در ابتدا خود را نشان نهد مشکلات حافظه و شناخت است که بر کیفیت زندگی بیمار در طولانی مدت تاثیر گذار است . توانبخشی شناختی فعالیت های درمانی بر پایه ارزیابی و درک مشکلات شناختی و رفتاری مغز مانند اختلال حافظه ، ناتوانی در توجه و تمرکز ، عدم آگاهی نسبت به زمان و مکان است . این فعالیت های درمانی منجر به بازیابی و یا تثبیت کارکردهای شناختی از دست رفته و یا آسیب دیده می شوند .
با پیشرفت اخیر در دانش روانشناسی ، عصب شناسی و مغز و اعصاب مغز، توانبخشی شناختی تبدیل به یک جزء جدایی ناپذیر از مدیریت سکته مغزی شده است. اختلالات شناختی در بیماران مبتلا به سکته مغزی شایع هستند و باعث ناتوانی قابل توجهی می شوند. طبق گزارشات تخریب شناختی پس از سکته مغزی و زوال عقل بین ۱۶ تا ۳۱ درصد متغیر است. اختلالات توجه و حافظه و كلیه عملكردهای شناختی مانند نقص در حل مسئله و عملكرد اجرایی که نقص شناختی هستند كه صورت جداگانه یا ترکیبی از آنها بعد از سکته مغزی رخ می دهد.
خدمات مشاوره
روان درمانی جهت بهبود اختلالات خلقی ناشی از سکته مغزی و عوارض آن مانند اضطراب و افسردگی و یا آموزش مهارت های مقابله ای و مشاوره خانواده می باشد.
رژیم غذایی سالم پس از سکته مغزی برای بازیابی سلامت و پیشگیری از تکرار سکته مغزی در آینده مهم است . مشاوره تغذیه با پیشنهاد و تجویز غذاهای سالم به کنترل فشار خون ، تنظیم وزن بدن و اصلاح الگوی زندگی کمک می کند.
توانبخشی سکته مغزی نیاز به تلاش هماهنگ و مداوم بیمار ، خانواده وی و تیم منسجم درمانی دارد. ارتباط و هماهنگی میان اعضای تیم مهم ترین عامل کیفیت و تاثیرگذاری برنامه توانبخشی است.
توانبخشی شناختی برای کسایی که توی سن پایین سکته کردن فقط می تونه جواب گو باشه یا نه توی سالمندان هم کمک کننده هست ؟
با وجود اینکه در سنین پایین تر مغز جوان تر است و سرعت ترمیم می تواند بیشتر باشد اما همچنان در سنین بالا نیز امکان بازیابی توانمندی های از دست رفته تا حد زیادی ممکن است. نکته مهم در مورد توانبخشی سکته مغزی عدم ایجاد فاصله زمانی بین سکته و درمان توانبخشی است
مادر من بعد از سکته مغزی چون از نظر فیزیکی سالم بود دوباره به زندگی عادی برگشت ما ام هیچ جا نبردیم برای کار درمانی ولی کم کم یه سری چیزا خودشو نشون داد مثلا قلاب بافی می کرد الان انگار قاطی می کنه چی کار باید بکنیم ؟
با سلام
در فرآیند توانبخشی از ابتدا دوباره تمامی مهارت ها آموزش داده خواهد شد و فرد می تواند مهارت های قبلی خود را که بلد بوده بازیابی کند اما این فرآیند به تمرین و تکرار و همکاری مراجع با درمانگر توانبخشی و کاردرمانی نیاز دارد